Ngày 11/9/2023, Hội nghị cấp cao Việt Nam - Hoa Kỳ về Đổi mới sáng tạo và Đầu tư đã được tổ chức, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony John Blinken. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, đây là một sự kiện quan trọng trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên tại Việt Nam của Tổng thống Joe Biden, khẳng định mạnh mẽ trọng tâm hợp tác hai nước thời gian tới. Đó là coi phát triển kinh tế, thương mại, đầu tư là nền tảng, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo là đột phá.
Đặt trọng tâm hợp tác vào đổi mới sáng tạo và đầu tư
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Việt Nam đang trong tiến trình cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh dựa trên khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát huy nguồn lực của con người Việt Nam. Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam giai đoạn 2021-2030 cũng đã xác định phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Từ chủ trương này, trong thời gian qua, Việt Nam đã đẩy mạnh phát triển toàn diện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo môi trường thúc đẩy nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ. Việc thành lập và xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư là sự thể hiện quyết tâm mạnh mẽ này của Chính phủ Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Hội nghị
Đồng thời, để hiện thực hóa chủ trương của Việt Nam trong việc chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Việt Nam xác định những lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp bán dẫn, trung tâm tài chính, đổi mới sáng tạo và năng lượng tái tạo, năng lượng hydrogen là những lĩnh vực tạo đột phá, là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ mở rộng đầu tư tại Việt Nam. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định và nhấn mạnh, sự có mặt của các doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ về bán dẫn và công nghệ cao tại Hội nghị hôm nay sẽ mở ra nhiều tiềm năng và cơ hội hợp tác giữa hai nước trong những lĩnh vực này. Thông qua các hoạt động hợp tác đầu tư, đổi mới sáng tạo sẽ góp phần tạo ra các giá trị bền vững, làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ và lợi ích của hai nước.
Cũng tại Hội nghị, Ngoại trưởng Antony John Blinken đánh giá cao các tiềm năng, lợi thế của Việt Nam trong việc thu hút các nhà đầu tư Hoa Kỳ vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao.
Ngoại trưởng Antony John Blinken khẳng định, Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển các lĩnh vực trên một cách hiệu quả, phù hợp lợi ích của mỗi bên và vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony John Blinken cho rằng, cả Việt Nam và Hoa Kỳ phải cùng triển khai các thỏa thuận, củng cố và phát triển mối quan hệ hợp tác, hiện đã được nâng tầm lên Đối tác Chiến lược toàn diện.
Ngoại trưởng Antony John Blinken cũng bày tỏ tin tưởng rằng, không chỉ số lượng, mà cả chất lượng các khoản đầu tư từ Hoa Kỳ vào Việt Nam sẽ nâng lên tầm cao mới trong thời gian tới.
Thời điểm để hiện thực hóa kế hoạch đầu tư
Hội nghị cấp cao Việt Nam - Hoa Kỳ về Đổi mới sáng tạo và Đầu tư có 14 doanh nghiệp tiêu biểu của Hoa Kỳ và Việt Nam, trong đó có Intel, Amkor, Marvell, Google của Hoa Kỳ, và Vinfast, BRG, FPT, VNG, Momo… của Việt Nam.
Tại Hội nghị, đại diện các doanh nghiệp, nhà đầu tư đã trao đổi tích cực và cởi mở về các cơ hội hợp tác đầu tư trong đó, tập trung vào 4 lĩnh vực chính gồm: Công nghệ và đổi mới sáng tạo; đầu tư sản xuất; dịch vụ tài chính và fintech; thương mại, dịch vụ.
Về phía Hoa Kỳ, đại diện các doanh nghiệp đều bày tỏ mong muốn sẽ tăng cường các hoạt động đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao, bao gồm công nghiệp bán dẫn. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam cũng chia sẻ về các dự định mở rộng đầu tư, kinh doanh, cũng như tiềm năng hợp tác trong sản xuất với các doanh nghiệp Hoa Kỳ.
Sau phần tọa đàm giữa các doanh nghiệp, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Joe Biden đã tới tham dự Hội nghị. Báo cáo hai nhà lãnh đạo, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, cách đây hơn 30 năm, khi các nhà đầu tư Hoa Kỳ đến Việt Nam, họ đã đã nói rằng Hoa Kỳ đã đầu tư thì sẽ trở thành nhà đầu tư lớn nhất. Vì vậy, đây chính là thời điểm thích hợp để chúng ta cùng nhau hiện thực hóa được mục tiêu và kế hoạch đã đặt ra.
Bộ trưởng cho biết, định hướng của Việt Nam trong giai đoạn tới là thu hút đầu tư có chọn lọc hướng đến phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Theo đó, sẽ ưu tiên các dự án như công nghệ cao, điện tử, bán dẫn, đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo, năng lượng mới (hydrogen), trung tâm tài chính, thương mại dịch vụ hiện đại, xây dựng kết cấu hạ tầng, hoạt động nghiên cứu và phát triển... Đây cũng là những lĩnh vực mà Hoa Kỳ có tiềm năng và thế mạnh. Hợp tác giữa hai nước trong những lĩnh vực này có tính bổ trợ, bổ sung cho nhau để hai bên cùng phát triển.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã đưa ra nhiều đề xuất với các doanh nghiệp hai bên. Về phía các doanh nghiệp Hoa Kỳ, Bộ trưởng đề nghị tiếp tục tăng cường đầu tư mới và mở rộng tại Việt Nam, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị. Trong đó, các tập đoàn bán dẫn như Intel, Amkor phát triển hình thành hệ sinh thái chíp, bán dẫn, phối hợp với Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) để xây dựng trung tâm nghiên cứu - phát triển, tiến tới thiết kế các sản phẩm chíp, bán dẫn tại Việt Nam.
Với Boeing, Bộ trưởng đề nghị phát triển hệ sinh thái sản xuất linh kiện, xây dựng Trung tâm bảo dưỡng thiết bị, máy móc máy bay quy mô khu vực tại Việt Nam.
Bộ trưởng cũng đề xuất Google và các công ty công nghệ đẩy mạnh các hoạt động đổi mới sáng tạo, hợp tác AI và tổ chức các chương trình đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao tại Việt Nam.
Cùng với đó, Bộ trưởng đề nghị các tập đoàn, định chế tài chính, quỹ đầu tư hỗ trợ cung cấp các khoản tín dụng, tài chính xanh ưu đãi trong các lĩnh vực xanh như năng lượng tái tạo, năng lượng mới hydrogen; đồng thời, hỗ trợ Việt Nam xây dựng và phát triển trung tâm tài chính quy mô khu vực và quốc tế; và thúc đẩy các hoạt động hợp tác thương mại hai chiều.
Về phía các doanh nghiệp Việt Nam, Bộ trưởng đề nghị, cần đẩy mạnh đầu tư có hiệu quả, mở rộng hoạt động kinh doanh tại Hoa Kỳ. Trên cơ sở đó, cần chủ động học tập kinh nghiệm, tiếp thu và ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực quản trị và tích lũy vốn để nâng tầm doanh nghiệp, đủ khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, hướng đến các hoạt động hợp tác có giá trị cao hơn và có tác động lan tỏa.
Về phía Hoa Kỳ, Ngoại trưởng Antony John Blinken bày tỏ sự hào hứng khi có nhiều doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư vào Việt Nam và ngược lại. Ông cho rằng, đây là quan hệ hai chiều, đôi bên cùng có lợi, đồng thời khẳng định, không có giới hạn cho mối quan hệ hợp tác giữa hai nước lên tầm cao mới./.
Thu Hường