Đây là đề án được triển khai trong bối cảnh bùng nổ mạnh mẽ của cu??c cách mạng công nghiệp 4.0. Sử dụng n??ng l??ợng thông minh cũng là một trong các trụ cột hướng tới đô thị thông minh, bao gồm các yếu tố sử dụng n??ng l??ợng sạch, n??ng l??ợng tiết kiệm, hiệu quả. 

Hướng đi tất yếu

Trong kế hoạch giảm thiểu ô nhiễm môi trường giai đoạn 2016-2020, TPHCM đã đặt mục tiêu chuyển đổi cơ cấu sử dụng n??ng l??ợng theo hướng tăng tỷ lệ n??ng l??ợng tái tạo, n??ng l??ợng mới lên trên 1,74% tổng công suất tiêu thụ trên toàn thành phố. Đến nay, công suất lắp đặt pin mặt trời trên địa bàn thành phố ước tính đạt 2MWp, trong đó 1.838,2kWp đã nối lưới, được phân bố ở các đối tượng chính là tòa nhà các cơ quan và doanh nghiệp - đạt 1.607,2kWp (chiếm 87,5%); hộ gia đình 231kWp (chiếm 12,5%).

Theo đánh giá của các chuyên gia, TPHCM không có nhiều diện tích đất cũng như địa hình phù hợp để phát triển các công trình sản xuất điện quy mô lớn như thủy điện hay nhiệt điện, điện hạt nhân. Vì thế, phát triển n??ng l??ợng mặt trời và tiết kiệm n??ng l??ợng là hướng đi TPHCM nên lựa chọn. Ông Phạm Trần Hải, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, cho rằng để đạt được các mục tiêu trong sử dụng n??ng l??ợng hiệu quả và phát triển n??ng l??ợng tái tạo, vấn đề này cần được lồng ghép một cách phù hợp vào các chiến lược, quy hoạch, chương trình, kế hoạch khác nhau của thành phố, để huy động được sự tham gia đóng góp của các ngành, lĩnh vực, các thành phần xã hội.

Ghi nhận tại một số h?? dân đã lắp đặt pin mặt trời cho thấy, người dân rất chủ động và hào hứng với việc sử dụng nguồn n??ng l??ợng xanh này. Nhiều người cho biết, sử dụng điện mặt trời không chỉ giảm được chi phí tiêu thụ điện mà còn góp một phần nhỏ cùng thành phố trong việc tiết kiệm n??ng l??ợng, bảo vệ môi trường.

Chị Nguyễn Thị Kim Ánh (cư ngụ tại nhà số 81 đường Bành Văn Trân, quận Tân Bình) cho biết, gia đình chị đã đầu tư 12 tấm pin điện mặt trời với kinh phí 70 triệu đồng. Sau thời gian sử dụng, mỗi tháng gia đình chị tiết kiệm được từ 800.000 - 900.000 đồng tiền điện và quan trọng hơn là nguồn điện rất ổn định, không phải lo bị cắt hay cúp để sửa điện theo kế hoạch ngành điện.

Chú Trương Văn Cường (ngụ tại 477/3/14 Âu Cơ, quận Tân Phú) cũng chia sẻ đã đầu tư hệ thống điện mặt trời cho gia đình là 167 triệu đồng. Mỗi tháng, gia đình tiết kiệm được khoảng 500kW điện. Đầu tư điện mặt trời chi phí ban đầu tuy có lớn nhưng về lâu dài sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng; mặt khác còn góp một phần nhỏ trong kế hoạch kêu gọi sử dụng n??ng l??ợng tiết kiệm và hiệu quả để thích ứng với biến đổi khí hậu.

Kêu gọi đầu tư các dự án đốt rác phát điện

Theo Sở TN-MT TPHCM, tổng công suất n??ng l??ợng tái tạo trên địa bàn tính đến thời điểm hiện nay là 35,4MW, so với nhu cầu phụ tải lớn nhất toàn thành phố là 3.575MW. Để đảm bảo an ninh n??ng l??ợng phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất, thành phố đã và đang đẩy mạnh triển khai các giải pháp đa dạng hóa nguồn cung n??ng l??ợng.

Theo đó, từ năm 2005, thành phố đã phát điện Nhà máy điện Gò Cát từ công nghệ đốt rác với công suất khoảng 2,4MW và sắp đưa vào vận hành Nhà máy điện rác Đa Phước với công suất khoảng 12MW. Bên cạnh đó, thành phố đang kêu gọi đầu tư xử lý rác bằng công nghệ đốt rác phát điện, với mong muốn có những nhà máy thông minh, vừa xử lý rác vừa tạo n??ng l??ợng an toàn cho môi trường. Đồng thời, thành phố khuyến khích, có hỗ trợ người dân sử dụng máy nước nóng bằng n??ng l??ợng mặt trời. Hiện nay, trên địa bàn thành phố có khoảng 17.340 bình nước nóng n??ng l??ợng mặt trời, góp phần cắt giảm được công suất hệ thống khoảng 31MW.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Mỹ, Phó Giám đốc Sở TN-MT TPHCM, sở này cũng đã đẩy mạnh các giải pháp tuyên truyền, khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả. Khuyến khích sử dụng các loại thiết bị điện có hiệu suất cao và được dán nhãn n??ng l??ợng. Tận dụng tối đa ánh sáng và thông gió tự nhiên, tắt đèn chiếu sáng và các thiết bị điện khi không có nhu cầu sử dụng.

Tuyên truyền, tư vấn cho người dân biết đến nhiều hơn những sản phẩm tiết kiệm n??ng l??ợng, các nguồn n??ng l??ợng mới và hiểu rõ hơn về công năng cũng như lợi ích khi sử dụng sản phẩm này. Đặc biệt, thành phố đang chú trọng kêu gọi các nhà đầu tư có đủ năng lực tham gia dự án xử lý rác thải sinh hoạt có phát điện. Đây là bài toán đạt được 2 mục đích mà thành phố đang hướng tới.