Báo cáo của các nhà khoa học thuộc trường ĐH Leiden (Hà Lan), đơn vị tiếp nhận khu vực phát hiện dấu tích ngôi đền này cho biết, ước tính ngôi đền có niên đại khoảng 2.500 năm, được xây dựng vào khoảng thời gian người Assyria, người Scythia và Urartu cùng nhau cạnh tranh quyền cai trị vùng đất này.

Một pho tượng từ ngôi đền cổ.

Ban đầu, dân làng tình cờ bắt gặp những dấu vết còn lại của ngôi đền cổ từ năm 2005, kể từ khi đó, Dlshad Marf Zamua, một tiến sĩ tại ĐH Leiden ở Hà Lan đã phụ trách công việc tiếp tục khám phá, tìm hiểu, và kết quả là anh và các cộng sự đã phát hiện những bức tượng có kích cỡ gần tương đương với người thật, tượng dê hoang dã làm bằng đồng, và một loạt các cột của một ngôi đền cổ được cho là thuộc về Haldi.

Tranh vẽ mô tả nghi thức tế lễ ở ngôi đền của thần Haldi, cũng được phát hiện tại phía bắc Iraq.

Các pho tượng này, ước tính có niên đại vào khoảng thế kỷ thứ 6-7 trước Công nguyên, cao khoảng gần 2,3m, được tạc từ đá vôi, đá bazan hoặc sa thạch. Chúng đều mô tả hình tượng nam giới với râu quai nón, một vài người cầm chén ở tay phải còn tay trái đặt trên bụng. Dlshad Marf Zamua lý giải rằng các pho tượng ban đầu được đặt dựng đứng trước khi chôn xuống đất. Ông nói: “Đây giống như một nghệ thuật và nghi lễ của mục đồng hoặc dân di cư khi họ chôn cất tù trưởng của mình”.

Hình ảnh thần Haldi.

Haldi, vị thần được cho là chủ nhân ngôi đền cổ, xuất phát từ vương quốc cổ xưa Urartu, vốn cai quản vùng bình nguyên chung quanh hồ Van, bây giờ là phần đất phía đông Thổ Nhĩ Kỳ, vào khoảng từ năm 600-900 trước Công nguyên. Haldi hiển thị dưới hình dáng con người, đôi khi có cánh và đứng trên lưng một con sư tử.

Những niềm tin tâm linh cổ xưa cho rằng ngôi đền thuộc về thần Haldi và nữ thần Bagbartu, sau này bị Sargon II, nhà vua của vương quốc Assyria cướp đi vào năm 714 trước Công nguyên. Ngôi đền của Haldi quan trọng đến mức sau khi nó bị người Assyria cướp đi, nhà vua của Urartu là Rusa I đã xé nát vương miện và tự kết liễu cuộc sống của mình.

Vị trí của ngôi đền trong một thời gian dài đã chìm vào bí ẩn. Tuy nhiên sau những phát hiện quan trọng về những cây cột trong đền, Tiến sĩ Marf Zamua hy vọng rằng sẽ sớm tìm thấy vị trí chính xác của ngôi đền này.