1/Ngoài những cánh đồng lúa xanh mướt, An Nhơn còn nổi tiếng với nghề trồng mai. Nhiều năm qua, làng nghề truyền thống giàu tiềm năng này đã thay đổi diện mạo vùng quê thuần nông nghèo khó, do không chỉ cải thiện đời sống kinh tế nông thôn, mà còn là một trong những ngành kinh tế sinh thái mũi nhọn của địa phương. Với tổng diện tích tự nhiên khoảng 876 ha, dân cư hơn 2.000 người và sinh sống chủ yếu bằng nghề nông truyền thống, hiện nay xã Nhơn An có số hộ trồng mai nhiều nhất trong tỉnh, đáng kể nhất là thôn Háo Đức có đến 99% số hộ tham gia.
Nghề trồng mai ở thôn Háo Đức có từ cách đây hàng chục năm. Tuy nhiên, đầu ra của cây mai khi ấy chủ yếu dựa vào sở thích của người dân địa phương chứ chưa có thị trường, ai thích thì tìm đến nhà mua một vài cây về chơi. Dần dần, những cây mai vàng với hương thơm thoang thoảng bắt đầu có sức hút và được nhiều người ưa thích. Để ý đến giống cây cảnh có thể mang lại thu nhập trong mỗi dịp Tết nên một số hộ mạnh dạn phá bỏ vườn chuối, vườn chanh để chuyển sang nghề trồng mai cảnh. Hiện nay trung bình mỗi nhà ở đây có đến cả nghìn chậu mai được chăm sóc, cắt tỉa, tạo thế, dáng độc đáo. Do được thiên nhiên ưu đãi, ban tặng khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp và nguồn nước mát của những nhánh sông nhỏ quanh vùng nên mai vàng Nhơn An có điều kiện phát triển và thăng hoa.
Anh Lê Tấn Bộ (thôn Háo Đức, xã Nhơn An) có hơn 20 năm trồng mai cho biết, đến thời điểm này, vườn mai của anh đã bán khoảng hơn 1.000 chậu cây từ 4-6 năm tuổi. Vài năm trở lại đây, cây mai bonsai mini được khách hàng ưa chuộng bởi kiểu dáng đẹp, kích cỡ nhỏ dễ vận chuyển, giá cả lại hợp túi tiền nên thường bán rất nhanh. Những chậu mai có kích thước lớn, thế đẹp sẽ có giá từ vài triệu đến cả chục triệu đồng. Theo anh Bộ, đầu năm làm cỏ, bón phân, phun thuốc cho cây và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết mà các nhà vườn sẽ lựa thời điểm thích hợp dịp cuối năm để lặt lá. Đây là khâu quan trọng nhất cần được thực hiện đúng thời điểm, với sự cẩn thận và tính toán kỹ lưỡng để hoa nở đúng dịp Tết.
2/Những ngày qua, các nhà vườn trồng mai ở thị xã An Nhơn đã tất bật xuống lá cho các chậu mai kịp ra hoa phục vụ Tết Giáp Thìn 2024 đang đến gần. Qua đó, tạo công ăn việc làm thời vụ cho hàng nghìn người lao động trên địa bàn. Bà Cao Thị Lệ, thôn Háo Đức, xã Nhơn An cho biết, cuối năm là thời điểm các nhà vườn cần người lặt lá nên tôi cùng bà con trong xóm tranh thủ đi làm thuê kiếm thêm thu nhập. Đây được xem là công việc nhẹ nhàng từ người trẻ tuổi đến người già đều làm được. Tuy nhiên, công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ nên người lặt lá vừa phải thao tác nhanh, đồng thời phải khéo léo để không làm gãy những chồi, nụ của cây.
Dân chơi mai có câu: “Nhất gốc, nhì thế, tam thân, tứ hoa”. Theo những người trồng mai, muốn cây mai đẹp, người trồng phải bỏ nhiều công chăm sóc dù đây là loài cây cảnh dễ sống và dễ trồng. Vì thế để tạo ra những chậu mai kiểng độc đáo, thế đẹp, mai ghép nhiều mầu, hoặc cây mai bonsai dáng lạ thì người trồng phải có kỹ thuật và kiến thức. Điều quan trọng nhất và cũng khó nhất trong kỹ thuật trồng mai là tạo dáng cho cây và giúp mai nở hoa đúng kỳ, hoa đều, mầu đẹp.
Tham quan làng nghề trồng mai vào mỗi dịp xuân về, nhiều du khách không khỏi trầm trồ khen ngợi dáng thế đặc trưng của mai vàng Nhơn An. Những chậu mai có dáng hình rồng, thế rồng thăng, rồng lượn ngẩng đầu, các chi nhánh xòe ra chung quanh với bộ gốc được đôn lên khỏi đất, tạo nét rất riêng cho cây luôn được dân chơi mai kiểng săn tìm nhiều nhất.
Dẫu vậy, vào thời điểm này ở các làng nghề trồng mai tại thị xã An Nhơn, không khí mua sắm vẫn khá trầm lắng. Ông Hồ Văn Khiêm, người có gần 30 năm kinh nghiệm trong nghề trồng mai ở xã Nhơn An cho hay: “Gia đình tôi và các con đang trồng khoảng hơn 20 nghìn gốc, mọi năm vào thời điểm này dân buôn mai đã nườm nượp đi xem hàng nhưng năm nay kinh tế khó khăn, nhiều nhà vườn đi hàng chậm, thậm chí có nhà vườn còn chưa bán được gốc nào. Nếu so thời điểm này năm ngoái thì thật sự là èo uột, hy vọng vài ngày nữa sẽ có đông khách hơn, bởi cả năm trông chờ vào mỗi vụ hoa này, nếu không đi được đơn hàng thì công sức cả năm coi như bỏ”, ông Khiêm trầm ngâm.
Thông tin từ UBND thị xã An Nhơn cho biết, địa phương đã lên kế hoạch tổ chức trưng bày 5.300 cây mai vàng trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Hoạt động nhằm hỗ trợ, quảng bá giúp người dân các làng nghề bước vào vụ Tết thuận lợi. Dự kiến từ ngày 26-29/1, sự kiện sẽ được tổ chức tại khu trưng bày giới thiệu sản phẩm mai vàng ở thôn Trung Định, xã Nhơn An.